Rodzaje operacji ślusarsko-blacharskich

Do podstawowych operacji ślusarsko-blacharskich, wchodzących w zakres obróbki ręcznej metali, zaliczamy: trasowanie, cięcie, gięcie, gwintowanie, piłowanie, wiercenie i rozwiercanie otworów, nitowanie, lutowanie i inne.

Zanim jednak omówimy poszczególne, wyżej wymienione, operacje ślusarsko-blacharskie, zaznajomimy się krótko z podstawowymi narzędziami pomiarowymi używanymi przez monterów instalacji sanitarnych.

Zaliczamy do nich przymiar kreskowy i taśmowy, przymiar składany, zwany metrówką, oraz suwmiarkę uniwersalną. Przymiar kreskowy {rys. 5-1), służący do bezpośredniego pomiaru długości, jest wykonany z taśmy stalowej. Na jej krawędziach znajdują się podziałki – jedna o wartości działki elementarnej równej 1 mm, a druga — 0,5 mm. Kreski podziałki są różnej długości – co znacznie ułatwia odczyt wartości miary. Do mierzenia elementów o większej długości używamy przymiarów taśmowych (rys. 5-2) oraz drewnianych przymiarów składanych.

Suw mi arka uniwersalna (rys. 5-3a), umożliwiająca dokonywanie pomiarów z dokładnością do 0,1 mm, służy do pomiarów długości i średnic wałków, rur i prętów, średnic i głębokości otworów, grubości blach, taśm itp.

Suwmiarka ta składa się z prowadnicy 1 zakończonej szczęką do pomiarów zewnętrznych 2 i szczęką do pomiarów wewnętrznych 3. Na prowadnicy jest wykonana podziałka główna o działkach, czyli odstępach między sąsiednimi kreskami – 1 mm. Po prowadnicy przesuwa się suwak 4 ze szczękami przesuwnymi do pomiarów zewnętrz- nych 5 i wewnętrznych 6. Na suwaku znajduje się noniusz 7, czyli podziałka składająca się z dziesięciu działek co 0,9 mm każda, o łącznej długości 9 mm. Z suwakiem jest połączona wysuw- ka głębokościomierza 8 poruszająca się w specjalnym rowku wykonanym w prowadnicy. Suwak do prowadnicy dociska zacisk samoczynny, który można zwolnić po naciśnięciu dźwigienki zacisku 9.

Wykonując pomiar suwmiarką, np. walka (rys. 5-3a), postępujemy w następujący sposób: naciskamy na dźwigienkę zacisku, rozsuwamy szczęki i umieszczamy między nimi wałek, następnie zsuwamy szczęki aż do zetknięcia z powierzchnią wałka oraz zwalniamy nacisk na dźwigienkę. Pamiętając, że szczęki w czasie pomiaru powinny się znajdować w płaszczyźnie prostopadłej do osi przedmiotu (w tym wypadku wałka), dokonujemy odczytu wartości pomiaru (20,9 mm).

Zasady odczytywania pomiaru ilustrują rysunki 5-3b i 5-3c. Na pierwszym z nich wartość pomiaru wynosi 42 mm, ponieważ kreska zerowa noniusza pokrywa się z 42 kreską prowadnicy. Na drugim wartość pomiaru wynosi 40,7 mm, ponieważ kreska zerowa noniusza znajduje się między 40 a 41 kreską prowadnicy i 7 kreska noniusza pokrywa się z kreską podziałki głównej na prowadnicy.

Leave a Reply