Nitowanie lutowanie i klejenie

Nitowanie jest to łączenie dwóch elementów o niewielkiej grubości za pomocą nitów. Nit jest to trzpień walcowy zwany trzonem, zakończony z jednej strony łbem. Nity różnią się między sobą średnicą i długością trzona, kształtem łba oraz materiałem, z którego są wykonane. Najczęściej spotykane nity przedstawiono na rys. 5-38. Nitowanie można wykonywać na zimno lub na gorąco. W praktyce ślusarskiej nitowanie wykonuje się najczęściej na zimno. Nitowanie polega na wykonaniu zakuwki na drugim końcu trzonu nitu po uprzednim włożeniu go do otworu przygotowanego w elementach łączonych.

Do nitowania ręcznego służy młotek ślusarski (o ciężarze dostosowanym do wielkości nitu), dociskacz, nagłówniak, przypór i doszczelniak. Fazy nitowania z zastosowaniem dociskacza, na- główniaka i przyporu wyjaśnia rys. 5-39. Doszczelniaków używamy jedynie wówczas, gdy jest konieczna szczelność połączenia nitowego.

Lutowanie jest łączeniem części metalowych za pomocą specjalnych stopów, zwanych lutami. Stopy te charakteryzują się niższą temperaturą topnienia od temperatury topnienia metali łączonych. Rozróżnia się luty miękkie i twarde i w zależności od zastosowanego rodzaju lutu – lutowanie określa się jako miękkie i twarde.

Lutowanie miękkie stosuje się przy łączeniu elemen tów z blachy cynkowej, ołowianej itp., których połączenie powinno być szczelne, ale nie wymaga się zbyt dużej wytrzymałości.

Lutowanie twarde ma miejsce przy łączeniu stali, miedzi, mosiądzu, brązu itp., gdy połączenie – oprócz szczelności – musi mieć określoną wytrzymałość.

Jako lutów miękkich używa się najczęściej różnych stopów cyny i ołowiu (np. 90% cyny i 10% ołowiu), których temperatura topnienia wynosi ok. 300°C.