Rury, łączniki i kołnierze

Do wykonywania instalacji wodociągowych najczęściej używa się obecnie rur stalowych ze szwem, gwintowanych (znak S), obustronnie ocynkowanych (znak OC), łączonych na łączniki. Zależnie od grubości ścianek rury dzieli się je na średnie i lekkie.

Wykaz produkowanych rur stalowych ze szwem gwintowanych podano w tabeli 11-1. Wymienione rury są produkowane o długościach 4-1-7 m. Powinny one odpowiadać określonym warunkom między innymi poddane próbie hydraulicznej nie powinny wykazywać nieszczelności i trwałych odkształceń przy ciśnieniu – 5 MPa.

Jak już wspomniano, rury stalowe ze szwem gwintowane łączy się łącznikami gwintowanymi wykonanymi ze stali bądź z żeliwa ciągliwego i ocynkowanymi. Są one zaopatrzone w gwint cylindryczny wewnętrzny bądź zewnętrzny – prawy. Łączniki mogą być równoprzelotowe i redukcyjne. Typy i rodzaje łączników z żeliwa ciągliwego podano w tabeli 11-2. Łączniki poddane próbie hydraulicznej nie powinny wykazywać przecieków i pęknięć:

– do średnicy 20 mm przy ciśnieniu 4 MPa,

– powyżej średnicy 20 mm przy ciśnieniu 2,5 MPa.

Łączniki równoprzelotowe oznacza się wielkością średnicy nominalnej wylotu, a dla redukcyjnych podaje się wielkość poszczególnych wylotów według zasady: najpierw średnicę większą, a następnie mniejszą. Przy większej liczbie wylotów określa się średnicę w kolejności przeciwnej do ruchu wskazówki zegara (rys. 11-13).

Kołnierze w instalacjach wodociągowych służą najczęściej do łączenia rur z uzbrojeniem przewodowym i innymi urządzeniami, np. pompami. Najczęściej stosuje się kołnierze gwintowane z szyj- ką (rys, 11-14) nakręcane na końcówkę rur. Średnice wewnętrzne kołnierzy odpowiadają średnicom zewnętrznym rur, a średnice zewnętrzne zależą od ciśnienia, do którego dobiera się kołnierz.