Stopy metali nieżelaznych – dalszy opis

Przy ręcznym wykonywaniu gwintów na rurach monterzy posługują się gwintownicami, które dzielimy na uniwersalne i zapadkowe. Gwintownice uniwersalne (rys. 5-16 a) służą do wykonywania gwintu rurowego pełnego na rurach o średnicy 15-1-50 mm. Gwintownice te zaopatrzone są w trzy komplety narzynek do średnic 15-1-20 mm, 25-1-32 mm i 40-=- 50 mm. Prawidłowe ustawienie narzynek ułatwia podziałka średnic gwintu, która jest wytłoczona na korpusie gwintownicy. Wadą tych gwintownic jest ich duża masa, trudności przy rozbieraniu dla oczyszczenia i to, że można je stosować tylko wówczas, gdy istnieje możliwość pełnego ich obrotu dookoła rury. Do nacinania gwintów na rurach w miejscach trudno dostępnych stosujemy gwintownice zapadkowe (rys. 5-16b). Dzięki mechanizmowi zapadkowemu możliwe jest nacinanie gwintów na rurach bez wykonywania pełnych obrotów całym korpusem gwintownicy.

Przy przecinaniu lub gwintowaniu rur mocuje się je zazwyczaj w imadłach rurowych. Na budowach najczęściej do tego celu używa się imadeł rurowych typu Pionier (rys. 5-17). 1 – szczęka nieruchoma, 2 – ruchoma

Przystępując do gwintowania rur należy sprawdzić kątownikiem, czy płaszczyzna czołowa rury jest prostopadła do jej osi. Ewentualne niedokładności usuwa się poprzez odpowiednie spiłowanie. Po umocowaniu rury w imadle nakłada się na jej koniec odpowiednio ustawioną gwintownicę zwracając uwagę, aby oś. gwintownicy pokryła się z osią rury (rys. 5-18). Gwintowanie wykonuje się przez obrót gwintownicy (gwintownica uniwersalna) bądź tylko obrót wahadłowy (gwintownica zapadkowa). Ruch obrotowy należy wykonywać etapami – co 1/4 obrotu, tzn. że po 1/4 obrotu (po wyczuciu oporu) gwintownicę cofamy nieco, po czym wykonujemy następny obrót o 1/4. Postępując w ten sposób całkowitą głębokość nacięcia gwintowanego uzyskujemy po dwóch (rury o średnicy do 25 mm) lub trzech (rury o średnicy powyżej 25 mm) obrotach gwintownicy. Długość gwintu nacinanego zwanego krótkim zależy od długości gwintu wewnętrznego w złączce. Dłuższe gwinty nacina się na rurach przygotowywanych do połączeń na długi gwint. Gwintowanie na rurach o średnicy do 40 mm może wykonać jeden pracownik, przy średnicach większych (powyżej 40 mm) czynność tę powinni wykonywać dwaj pracownicy.